مقدمه: سامانه اعتبارسنجی مرآت (مخفف «مدیریت رایانه‌ای اعطای تسهیلات») یک سیستم پیشرفته ارزیابی اعتبار است که توسط بانک قرض‌الحسنه رسالت راه‌اندازی شده و از فناوری‌های نوین برای تحلیل اطلاعات متقاضیان تسهیلات استفاده می‌کند. هدف اصلی آن، ارائه تسهیلات قرض‌الحسنه به صورت منصفانه، سریع و بدون نیاز به ضمانت‌های سنتی نظیر ضامن یا وثیقه است. مرآت با جمع‌آوری و تحلیل داده‌های مالی و اجتماعی مشتریان، نمره اعتباری مشخصی به آن‌ها اختصاص می‌دهد که مبنای تصمیم‌گیری بانک قرار می‌گیرد.

متقاضیان وام مسکن چه از طریق خرید اوراق حق تقدم و چه از طریق سرمایه‌گذاری در وام مسکن جوانان بانک مسکن دریافت می‌کنند، می‌توانند به‌صورت همزمان از وام جعاله تعمیرات نیز بهره‌مند شوند. برای دریافت وام جعاله نیز باید اوراق تهیه کرد و مبلغ این وام تا پایان سال جاری برای هر نفر، ۸۰ میلیون تومان با نرخ سود ۲۲.۵درصد است که زمان بازپرداخت اقساط آن‌که ماهانه حدود 2میلیون و 230هزار  تومان خواهد بود، 5 ساله است.

بسیاری از سرمایه‌گذاران هنگام تصمیم‌گیری برای خرید و فروش، احساسی عمل کرده و زمانی که بازار سهام در نوسان است نمی‌توانند احساسات خود را کنترل کنند. با وجود نوسانات بازار به راحتی ممکن است گرفتار ترس یا هیجان شوید. 

بانک قرض‌الحسنه رسالت به مشتریان واجد شرایط، وام قرض‌الحسنه (بدون بهره) را با کارمزد سالیانه ۲٪ تا سقف ۴۰۰ میلیون تومان اعطا می‌کند. دریافت این تسهیلات مستلزم افتتاح حساب و نگهداری سپرده به مدت حداقل ۳ تا ۶ ماه برای کسب معدل حساب (میانگین موجودی) و انجام اعتبارسنجی است. امتیاز و سقف وام بر اساس میانگین موجودی حساب متقاضی محاسبه می‌شود؛ به طوری که هر ماه سپرده‌گذاری حدود ۲۰٪ مبلغ میانگین سپرده را به عنوان امتیاز تسهیلات به متقاضی می‌افزاید. دوره‌ی بازپرداخت وام نیز متناسب با نسبت مبلغ وام به معدل حساب بین ۱۲ تا ۶۰ ماه تعیین می‌گردد. برای مثال، در صورت دریافت وامی معادل ۱۰۰٪ میانگین موجودی حساب، بازپرداخت به‌صورت ۱۲ ماهه خواهد بود؛ و اگر وام معادل ۴۰٪ یا ۲۰٪ معدل حساب باشد، دوره بازپرداخت به ترتیب حدود ۴۸ ماه و حداکثر ۶۰ ماه در نظر گرفته می‌شود. این وام عملاً بدون بهره بوده و تنها کارمزد اندک یادشده را شامل می‌شود که در مقایسه با تسهیلات عادی بانکی شرایط بسیار مناسبی دار. از نظر ضمانت و مدارک موردنیاز، بانک رسالت از سیستم اعتبارسنجی برای تعیین وثیقه استفاده می‌کند و معمولاً ارائه‌ی یک سفته الکترونیکی به همراه معرفی یک ضامن معتبر شرط اصلی دریافت وام است. بسته به مبلغ وام و وضعیت اعتباری متقاضی، نوع ضامن و تضمین متفاوت خواهد بود؛ برای مبالغ بالا (مثلاً سقف ۴۰۰ میلیون تومان) داشتن ضامن رسمی با گواهی کسر از حقوق الزامی است، در حالی که برای مبالغ کمتر یک ضامن با سفته نیز کفایت می‌کند و در صورت نبود ضامن کارمند، می‌توان فردی با پروانه کسب معتبر را به عنوان ضامن معرفی نمود. همچنین در صورتی که متقاضی از رتبه اعتباری بسیار ممتاز برخوردار باشد، امکان دریافت وام صرفاً با اتکا به اعتبار خود متقاضی و ارائه سفته (بدون نیاز به ضامن) نیز وجود دارد. مدارک مورد نیاز جهت دریافت وام شامل مدارک هویتی (کارت ملی و شناسنامه)، مدارک شغلی مانند فیش حقوقی یا گواهی اشتغال به کار (و در مورد مشاغل آزاد، مجوز کسب‌وکار)، گزارش نتیجه اعتبارسنجی مرآت، اطلاعات محل سکونت و همچنین مدارک شناسایی و شغلی ضامن (در صورت لزوم) به همراه ارائه‌ی سفته الکترونیکی دارای کد یکتا است. تمامی مراحل ثبت‌نام و درخواست وام به شکل غیرحضوری و از طریق سامانه‌های الکترونیکی بانک انجام می‌شود؛ به این منظور بانک رسالت «پیشخوان مجازی» را تدارک دیده است که متقاضی پس از انجام اعتبارسنجی در سامانه مرآت، می‌تواند با دریافت سفته الکترونیکی از سامانه آی‌کاپ و سپس از طریق اینترنت‌بانک رسالت، درخواست تسهیلات را به همراه مدارک لازم به صورت آنلاین ثبت کند. پس از تکمیل پرونده و بررسی توسط کارشناسان بانک، در صورت تأیید نهایی از طریق پیامک به متقاضی اعلام می‌شود تا جهت امضای قرارداد و ارائه ضمانت‌ها به شعبه مراجعه کن؛ سپس مبلغ وام معمولاً ظرف حداکثر دو روز کاری پس از نهایی‌شدن اقدامات به حساب متقاضی واریز خواهد شد

۹ روش انتقال پول از خارج به ایران یکی از بزرگ‌ترین مشکلات ایجاد شده در اثر تحریم‌های آمریکا علیه ایران، حذف مبادلات مالی بین‌المللی بوده است. قدرت آمریکا و روابط تجاری آن که با کشورهای مختلف باعث شده است بسیاری از کشورها از این تحریم‌ها تبعیت کنند و اجازه انتقال پول به ایران یا خدمات بانکی و مالی را ندهند. به همین دلیل است که افراد زیادی با مشکل ارسال پول به ایران درگیر هستند یا نمی‌توانند برای افرادی که در خارج از کشور اقامت دارند، پول بفرستند. البته این کار غیرممکن نیست. درست است که روش‌های اصلی انتقال پول دچار مشکل شده‌اند، اما روش‌های جایگزین بسیاری برای حل این مشکل ایجاد شده است.

افتتاح حساب بانکی آنلاین و غیرحضوری در ایران، فرایندی نوین است که به شما امکان می‌دهد بدون نیاز به مراجعه حضوری به شعبه، حساب بانکی باز کنید. این روش که توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و شورای عالی مبارزه با پولشویی تایید شده، مزایایی نظیر صرفه‌جویی در زمان و هزینه، دسترسی آسان، و امکان انجام بسیاری از عملیات بانکی را فراهم می‌کند. بانک‌هایی مانند مهر ایران، رسالت، ملی، ملت، پارسیان، آینده (آبانک)، گردشگری (توبانک) و تجارت، این خدمت را ارائه می‌دهند و متقاضیان با داشتن مدارکی نظیر کارت ملی هوشمند، شناسنامه، سیم‌کارت به نام خود و انجام احراز هویت تصویری، می‌توانند به صورت آنلاین حساب باز کنند. این فرآیند تحت نظارت دقیق نهادهای نظارتی برای تضمین امنیت و رعایت قوانین مبارزه با پولشویی انجام می‌شود.

اعتبارسنجی بانکی یعنی اندازه‑گیری میزان خوش‌حسابی افراد یا شرکت‌ها و برآورد ریسک بازپرداخت وام. خروجی آن یک امتیاز عددی ۰–۹۰۰ و یک رتبه حرفی A تا E است (A عالی، E بسیار ضعیف). در ایران، هستهٔ نظام اعتبارسنجی را شرکت مشاور رتبه‌بندی اعتباری ایران و سامانه ملی اعتبارسنجی تحت نظارت بانک مرکزی تشکیل می‌دهد؛ برای بیش از ۴۰ میلیون نفر پرونده اعتباری فعال است. مهم‌ترین عوامل اثرگذار بر امتیاز: سابقه پرداخت اقساط (۴۹٪ وزن)، توان بازپرداخت اثبات‌شده، تنوع تسهیلات و بدهی‌های جاری. خوش‌حسابی مداوم، سریع‌ترین راه ارتقای رتبه است. استعلام رتبه اکنون مرحلهٔ الزامی در همه بانک‌هاست؛ رتبه بالا اخذ وام بدون ضامن را آسان می‌کند و رتبه پایین منجر به سختگیری یا رد درخواست می‌شود. با فراگیر شدن اعتبارسنجی، مطالبات معوق بانک‌ها کاهش چشمگیر یافته است. نمونهٔ ‌پیشرو: سامانه «مرآت» بانک رسالت که با مدل هوشمند خود نرخ نکول وام‌های قرض‌الحسنه را به زیر ۰٫۵٪ رسانده و عملاً وثیقه و ضامن را حذف کرده است. پلتفرم‌های فین‌تک مانند ایران‌وام، «سنجینه» و «اعتبار من» به مردم امکان استعلام آنلاین، مشاهده گزارش کامل و جست‌وجوی وام متناسب با رتبه اعتباری را می‌دهند. چالش‌ها و فرصت‌ها: تکمیل پایگاه داده با منابع غیر‌بانکی، حفظ حریم خصوصی، به‌روزرسانی مداوم مدل‌ها و آموزش عمومی برای ارتقای فرهنگ مالی. به بیان کوتاه، اعتبارسنجی بانکی در ایران امروز به ستون‌فقرات تصمیم‌گیری اعتباری تبدیل شده است؛ هم بانک‌ها را در مدیریت ریسک یاری می‌دهد و هم به مشتریان خوش‌حساب قدرت چانه‌زنی و دسترسی سریع‌تر به وام می‌بخشد – و آیندهٔ آن با توسعۀ فناوری و داده‌های گسترده‌تر روشن‌تر خواهد بود.